Tarihte Türklerin Kabul Ettikleri Dinler

Tarihte Türklerin Kabul Ettikleri Dinler

Orta Asya’da Türklerin İnandıkları Dinler

Türkler tarihte pek çok dine inanmış bir millettir. Türklerin inandıkları dinler sırasıyla Gök Tanrı İnancı, Budizm, Mani Dini ve İslam’dır. Türklerin yaşadıkları coğrafya ve etkisi altında kaldıkları milletler onların dinini belirleyen unsurlar arasında yer almaktadır. Türklerin ilk doğduğu coğrafya olan Orta Asya’daki halkın büyük bölümü Gök Tanrı inancını benimsemekteydi. Gök Tanrı inancı, tek bir Tanrı olduğuna inanılan bir dindi. Ayrıca Şamanizm gibi gelenekleri barındırmaktaydı. Orta Asya’da yaşayan milletlerden olan Türkler, Moğollar ve Tatarlar çoğunlukla bu dine inanmaktaydı. Orta Asya kültürünün etkisiyle bu dine inanan Türkler, daha sonra Uygurlar olarak Mani dinine inanmaya başladı. Mani dini, Türklerin öz benliklerine zarar veren bir dindi. Bu dine göre et yemek yasaktı. Bu durum da savaşçı bir yapıya sahip olan Türklerin güçlerini kaybetmesine yol açtı. Güçlerini ve kuvvetlerini kaybeden Türkler, yerleşik hayata geçmeye başladıktan sonra sanatla meşgul olmaya başladılar. Eski milletlerde hükümdarın din değiştirmesi otomatik olarak zamanla halkında din değiştirmesine yol açmıştı. Halk, her ne kadar din değiştirmek istemese de zamanla genel yapıya uyum sağlamak zorunda kalırdı. Uygularda da bu duruma rastlanmıştır. Yıllarca Mani dininin etkisi altında kendi öz benliklerini kaybeden Türkler zamanla bu dinden uzaklaştılar. Uygur devletinin de yıkılmasıyla bu dine inanan insan sayısı iyice azaldı.

Türklerin İslam’ı Kabulü

Türklerin inandıkları ve çok uzun bir süre boyunca kabul ettiği bir diğer dinde İslam’dır. İslam, Türklerin yüreğindeki eksik olan parçanın tamamlanmasını sağlamıştır. Eskiden cihan hakimiyeti sevdasıyla savaşan Türkler İslam’dan sonra gaza ve cihat adı altında savaşmışlardır. Türklerin İslam’ı kabul etmesini sağlayan ana etkenlerden biri İslam’da da, Gök Tanrı İnancında da tek Tanrı inancı olmasıdır. Bu husus Türklerin daha rahat din değişikliği yapmasını sağlamıştır. Türklerin İslam’ı kabul etmesinin genel olarak Araplarla ilişkisi olduğu düşünülmektedir. Fakat Araplar kadar İranlılarında Türklerin din değişikliği yapmasına katkısı olmuştur. Abbasi devleti zamanında Çinlilerle yapılan Talas savaşında Türkler, Arapların yanında yer almıştır. Araplar, Türklerin üstün savaşçı yeteneklerinden faydalanarak Çinlileri alt etmeyi başarmışlardır. Savaştan sonra Türkler ve Araplar yakın ilişkiler kurmuş, savaşlarda birlikte saf tutmaya başlamışlardır. Araplar, Türklere Avasım adı verilen şehirler kurmuş, Türk Komutanların Arap devletinde bulunmasını sağlamışlardır. Bu sayede birbirleriyle bir kültür etkileşimi yaşayan bu iki millet zamanla dinlerini de paylaşmışlardır. 700’lü yılların başından beri yavaş yavaş Müslüman olan Türkler 800’lü yıllardan sonra artık kitleler halinde Müslüman olmaya başlamışlardır. İslamiyet’i kabul eden ilk Türk devletleri Hazarlar ve Karahanlılardır. İslam’la birlikte gönüllerindeki eksik parçayı tamamlayan Türkler gaza ve cihat anlayışıyla yıllar içerisinde pek çok kez cihana hükmetmişlerdir.